منو
صنایع دستی

معرفی انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی

توسط الهام صانعی
سه‌شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲
معرفی انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی

صحبت از آینه و شمعدان که می‌شود یاد چه چیزی می‌افتید؟ سفره‌ی عقد؟ سفره هفت سین؟ سفره شب یلدا؟ می‌بینید؟ آینه و شمعدان از ایران باستان تا امروز همراه همیشگی سفره‌هایی است که به‌سبب مناسبت‌ها و جشن‌های ایرانی، آدم‌ها را دور هم جمع می‌کند. از این رو، عجیب نیست اگر آینه و شمعدان ساخته شده با هنر و صنایع دستی در میان مردم سرزمین ما جایگاه ویژه داشته باشد. باور عمومی بر ان است که آینه و شمعدان از زمان زرتشت جای خود را بر سر سفره‌های ما باز کرده و هنوز هم که هنوز است در شادی‌های ما جای خود را دارد.

همان‌طور که احتمالاً دلیل این حضور را می‌دانید، آینه و شمعدان، برای مردم ایران نماد است. آینه نماد پاکی و روشنایی و شمعدان که سخاوتمندانه شعمع را در دل خود جا می‌دهد، نشانه‌ای است برای گرامی‌داشت آتشی که به زندگی گرما و روشنی می‌بخشد. از آن‌جایی که آینه و شمعدان در فرهنگ ایران جایگاهی ویژه و پیشینه‌ای دیرینه دارند، اگر آینه و شمعدان که سر سفره می‌نشیند، یکی از صنایع دستی باشد، حال و هوای باستانی و رنگ و بوی آرایایی به سفره‌های شما خواهد بخشید. در این مقاله از زاوش، با انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی آشنا می‌شویم: آینه و شمعدان فیروزه‌کوبی، آینه و شمعدان خاتم‌کاری، آینه و شمعدان ملیله‌کاری، آینه و شمعدان قلم‌زنی، آینه و شمعدان میناکاری، آینه و شمعدان چرمی.

 

آینه فیروزه کوبی

آینه و شمعدان فیروزه‌کوب:​​​​​​

اگر دوست دارید آینه و شمعدانی که سر سفره می‌گذارید یا منزل خود را با آن زینت می‌بخشید، آمیزه‌ای از سرخی مس و آبی فیروزه‌ای باشد، ناگفته پیداست که پیشنهاد ما هم برای شما این است که سراغ آینه و شمعدان فیروزه‌کوب بروید. فیروزه‌کوبی هر چند که شاید در مقایسه با سایر صنایع دستی قدمت کمتری داشته باشد اما یکی از صنایع دستی خوش‌آوازه در شهر هنرپرور و صنعت‌گر اصفهان است. آینه و شمعدان فیروزه‌کوبی از جمله صنایع دستی است که به‌سبب رنگ و حالت خاصی که دارد، بسیار چشم‌نواز و دل‌فریب است. رنگ آبی فیروزه‌ای بسیار آرامش‌بخش است و جنس خاص مس با ابش و نوازش نور هم جان تازه می‌گیرد و هم  دل و جان هر چشم تماشاگری را بی‌اندازه تازه می‌کند. اگر می‌خواهید دکور منزل یا سفره هفت سین و سفره یلدا در منزل یا محل کار شما زیباتر شود، آینه و شمعدان فیروزه‌کوب یکی از گزینه‌های روی میز است.

 

آینه خاتم

آینه و شمعدان خاتم‌کاری

اگر دنبال یک آینه و شمعدان از میان صنایع دستی هستید که بسیار خاص و شکیل باشد، یکی از گزینه‌های پیش روی شما آینه و شمعدان خاتم‌کاری است. آینه و شمعدان خاتم‌کاری در دو نوع متفاوت ساخته می‌شود: آینه و شمعدان خاتم‌کاری روی مس و آینه و شمعدان خاتم‌کاری روی چوب. اگر بخواهید از زیبایی‌های خاتم‌کاری در چیدمان محیط زندگی خود لذت ببرید، کدام را انتخاب می‌کنید؟ خاتم‌کاری روی چوب را ترجیح می‌دهید یا خاتم‌کاری روی مس؟

اگر رنگ غالب در محیط زندگی شما یک یا چند مورد از انواع رنگ‌های قهوه‌ای است و دوست دارید با انتخاب آینه و شمعدان هم همان تم رنگ قهوه‌ای را حفظ کنید، شاید یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای شما آینه و شمعدان خاتم‌کاری روی چوب باشد. آینه و شمعدان خاتم‌کاری روی مس به ما نشان می‌دهد که تلفیق فلز زیبای مس با آن رنگ روح‌نوازی که دارد، در کنار جنس و شکل خاص خاتم، آینه و شمعدان خوش‌رنگ و خوش‌طرحی رقم می‌زند که انتخاب خاص‌پسندان است.

شما هم اگر می‌خواهید برای انتخاب آینه و شمعدان زینتی منزل یا برای چیدمان سفره‌های هفت سین در نوروز یا سفره یلدا در آخرین شب از پاییز برای منزل یا محل کار خود به‌سراغ آن دسته از آینه و شمعدان بروید که به‌لطف هنر و صنایع دستی ساخته شده است، انواع مختلف آینه و شمعدان خاتم‌کاری، صفای خاصی به فضا می‌دهد و فرقی نمی‌کند که این هنر و صنایع‌دستی روی چوب نقش بسته باشد یا از نوازش‌های آرام روی فلز خوش‌رنگ مس نشسته باشد.

آینه و شمعدان مس و پرداز

یکی از انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی هم‌نشینی خاص و زیبای مس و پرداز است. اگر در هنگام انتخاب آینه و شمعدان سنتی ترجیح شما این است که از بین آینه و شمعدان‌هایی انتخاب کنید که زیبایی و استحکام فلز مس در آن نقش پررنگی دارد، گزینه‌های گوناگونی پیش روی شما قرار می‌گیرد که آینه و شمعدان مس و پرداز تنها یکی از آن‌هاست. اگر بخواهیم مس و پرداز را به زبان ساده توضیح دهیم، شاید در اساسی‌ترین تعریف آن بتوان به نوعی نقاشی روی مس اشاره کرد.

این نقش و نقاشی‌ها معمولاً با رنگ‌هایی جذاب و آرامش‌بخش بر سرخی تن مس می‌نشیند و معمولاً پرداز نقاشی‌ها و نقش‌هایی است که هنرمندان با کمک طیف رنگ آبی برسطح مس می‌کشند. از آن‌جا که در  آینه و شمعدان مس و پرداز طرح و نقش‌های رنگی روی مس کشیده شده است، انتخاب آن برای چیدمان محیط یا بر سر سفره‌های مناسبتی یعنی دعوت از رنگ و نقش و آرامش و شادمانی.


آینه و شمعدان الماس‌تراش

شاید شما هم از آن آدم‌هایی باشید که حتی در هنر و صنایع دستی هم دوست دارید حضور رنگ مشکی را حفظ کنید. مشکی در کنار رنگ‌هایی مثل مسی یا طلایی نمادی از دارایی و بزرگ‌منشی است. اگر می‌خواهید برای سفره‌ها یا میزهایی که به مناسبت‌های باستانی مختلف در منزل یا محیط کار خود می‌چینید، از آینه و شمعدان صنایع‌دستی استفاده کنید و برایتان مهم است که تم رنگ مشکی را هم حفظ کنید، آینه و شمعدان الماس‌تراش پیشنهاد ویژه ما برای شما است.

شکل‌گیری صنایع دستی الماس‌تراش به شیوه‌ای است که رنگ مشکی در آن حضور دارد. در واقع، ابتدا بخشی از مس را با رنگ مشکی رنگ می‌زنند و سپس با قلم تراش می‌دهند. در جایی که  در  انواع صنایع‌دستی الماس‌تراش، از جمله آینه و شمعدان، طرح و نقشی که بر تن مس می‌نشیند با رنگ مشکی تلفیق می‌شود و جذابیتی مجلل به خود می‌گیرد. برای همین است که اگر آینه و شمعدان الماس‌تراش هم بر سفره یا میز شما هم مهمان باشد، آن‌همه زیبایی و شکوه را به بزم شما خواهد آورد.    

آینه و شمعدان ملیله‌‌کاری

از میان انواع مختلف آینه و شمعدان با کمک صنایع‌ دستی به‌دنبال یک گزینه متمایز می‌گردید؟ هر یک از انواع صنایع دستی می‌تواند در نوع خود، خاص و زیبا و چشم‌نواز باشد. با این حال، یکی از انواع آینه و شمعدان که به‌لطف صنایع دستی در دسترس علاقه‌مندان است، آینه و شمعدان ملیله کاری را می‌توان نام برد. ملیله‌کاری در واقع یکی از انواع صنایع‌دستی است که در آن، هنرمندان ماهر با نقره و طرح و نقش سر و کار دارند.

قدمت این هنر به دوران هخامنشیان و ساسانیان باز می‌گردد و اگر چه خاستگاه دقیق آن در ایران مشخص نیست اما شواهد نشان می‌دهد که این هنر به‌سبب حمله مغول و در پی آوارگی‌های ایرانیان به خراسان رسیده است و از آن‌جا به شهرهایی مثل اصفهان و تهران هم کشیده شده است. البته این روزها این نوع ملیله‌کاری کمیاب است و نوع دیگری که رواج بیشتری دارد، یک مدل ملیله‌کاری است که با مفتول‌های مسی انجام می‌شود و سپس روی آن از آبکاری نقره استفاده می‌شود و به آن طرح نقره می‌گویند.

اگر سادگی رنگ نقره‌ای را برای چیدمان منزل خود ترجیح می‌دهید یا می‌خواهید برای سفره نوروز و یلدا در سازمان خود از چیدمانی نقره‌فام هم بهره بگیرید، آینه و شمعدان ملیله‌کاری را به شما توصیه می‌کنیم علاوه بر این‌ها، استفاده از آینه و شمعدان ملیله‌کاری حال و هوای خاصی هم به سفره عقد می‌بخشد و بعید نیست اگر مراسم را زیباتر کند و خاطرات به‌یادماندنی‌تری رقم بزند. اگر هم از آن دسته افرادی هستید که در هر حال به زیبایی و صفای خاص رنگ مسی دل‌بسته‌اید، شاید خالی از لطف نباشد اگر بگوییم که هنر و صنایع‌دستی ملیله‌کاری، تازگی‌ها  با مفتول مسی و به رنگ و آبکاری مسی هم انجام می‌شود و برای علاقه‌مندان به آینه و شمعدان ملیله‌کاری و به‌ رنگ مسی در دسترس است.

آینه و شمعدان قلم‌زنی

اگر انتخاب شما ملیله‌کاری نیست اما دوست دارید که وقتی آینه و شمعدان انتخاب می‌کنید، از هنر دستان چیره‌دستی لذت ببرید که وقت و دقت خود را صرف کرده‌اند تا نقش و نگاری روی فلز رقم بزنند، ما هنر و صنایع دستی زیبای آینه و شمعدان قلم‌زنی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. قلم‌زنی در واقع نوعی هنر است، هنر کنده‌کاری و حکاکی نقش و نگارهای گوناگون روی فلزهایی مثل مس، به کمک هنرمندی چیره‌دست و با همراهی قلم. آینه و شمعدان قلم‌زنی را می‌توانید سر سفره عقد و نوروز و یلدا بگذارید. اگر هم آینه و شمعدان را برای این انتخاب می‌کنید که جزئی از چیدمان و زیبای‌دهنده‌ی منزل شما باشد، آینه و شمعدان قلم‌زنی یکی از انواع آینه و شمعدان است که خوش‌ذوقی هنرمندان چیره‌دست در آن تجلی یافته است.

 

آینه مینا کاری

آینه و شمعدان میناکاری

رنگ آبی را دوست دارید و می‌خواهید در چیدمان منزل یا محل کار از آن استفاده کنید؟ یکی از انواع آینه و شمعدان ساخته شده با صنایع دستی را می‌خواهید اما از بین گزینه‌های موجود دوست دارید مدلی را انتخاب کنید که هم آبی باشد و هم علاوه بر آینه و شمعدان فیروزه‌کوب بتوانید یک مدل دیگر را انتخاب کنید؟ به‌عبارت دیگر، از کسانی هستید که به تفاوت بین رنگ آبی و آبی فیروزه‌ای، حساسیت زیادی نشان می‌دهید؟ اگر آبی را دوست دارید اما انتخابی به‌جز آبی‌فیروزه‌ای می‌خواهید، آینه و شمعدان میناکاری هم یکی از انواع آیینه و شمعدان است که با صنایع دستی ساخته می‌شود. میناکاری در واقع نقاشی‌های ظریف و رنگ و لعاب‌دار است که در دما و شرایط مناسب کوره پخته می‌شود. اگر بخواهیم به دو نکته مهم درباره آینه و شمعدان میناکاری اشاره کنیم، یکی این است که هنر و صنایع‌دستی میناکاری به‌ راحتی قابل‌شست‌وشو است و شاید اغراق نباشد اگر این ویژگی را مزیتی برای صنایع دستی میناکاری بدانیم.

نکته بعدی این است که میناکاری با همه‌ی ظرافت و زیبایی‌اش به ما هشدار می‌دهد که حواسمان بیشتر جمع باشد، زیرا آن‌همه رنگ و نقش و ظرافت و زیبایی و راحتی شست‌وشو ممکن است باعث شود یادمان برود که این صنایع‌دستی دلربا چقدر شکننده است. آینه و شمعدان میناکاری هم از این موضوع مستثنی نیست. پس اگر صنایع دستی میناکاری را با خود به خانه یا محل کار بردید، آن را با احتیاط حمل کنید چون شکستنی است و یادتان نرود که از آن زیبایی و ظرافت حتماً مراقبت کنید. زیرا بعید نیست با کوچک‌ترین ضربه‌ای تن نازک میناکاری ترک بردارد، بشکند یا اگر به آن بی‌توجهی کنید، لب‌پَر شده باشد. اگر دوست داشته باشید می‌توانید از آینه و شمعدان فیروزه‌کوب و گلدان میناکاری برای چیدمان استفاده کنید تا با رعایت طیف رنگ آبی بتوانید اندکی آرامش را به خودتان و محیط اطرافتان هدیه کنید.

آینه و شمعدان چرمی

یکی از انواع صنایع دستی که شاید در مقایسه با بقیه کمتر به آن توجه شده، چرم‌دوزی و صنایع دستی تولید‌شده با چرم است. هنگامی که صحبت از چرم دست‌دوز می‌شود، آن‌قدر ذهن به‌سمت انواع کیف و کفش می‌رود که شاید اگر بدانید آینه و شمعدان چرم هم وجود دارد، انگشت حیرت به دندان بگزید. آینه و شمعدان چرم در واقع از چرم و چوب ساخته شده است و یکی از صنایع دستی است که در اصفهان بیش از بقیه شهرها به چشم می‌خورد. اگر روکش مبل‌ها یا صندلی‌هایتان در منزل یا محل کار چرمی است و دوست دارید آینه و شمعدان بزرگ چرم را در چیدمان منزل استفاده کنید یا اگر دوست داشتید می‌توانید برای سفره‌هایی که در مناسبت‌های مختلف ایرانی و باستانی برای محل کار خود می‌چینید از آینه و شمعدان چرم کوچک تهیه کنید تا چیدمانی بسیار خاص داشته باشید.

لاله

لاله یکی از انواع صنایع‌دستی است که جنبه تزئینی دارد و می‌تواند در کنار آینه و شمعدان قرار بگیرد. بعضی هم بر این باورند که در دوران بسیار قدیم، یعنی قرن‌ها قبل، برخی از مردم، گاهی از لاله به‌ جای شمعدان استفاده می‌کردند. این احتمال هم وجود دارد که در گذشته چراغ لاله در معنی شمعدان به کار می‌رفته است. اگر بخواهیم معروف‌ترین انواع لاله را در میان صنایع‌دستی نام ببریم می‌توان به لاله خاتم و لاله فیروزه‌کوب اشاره کرد. لاله در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود و در نتیجه لاله خاتم و لاله فیروزه‌کوب بزرگ، متوسط و کوچک و مطابق میل و سلیقه مشتریان مشکل‌پسند در دسترس است.

یکی از نکات مهمی که هنگام خرید یا انتخاب لاله یا شمعدان لازم است مد نظر قرار دهید این است که اگر انتخاب شما برای کنار آینه این است که از شمعدان استفاده کنید، قد شمعدان باید تقریباً به اندازه‌ی نصف قد آینه باشد تا وقتی شمع را در شمعدان می‌گذارید، قد شمع و شمعدان با هم، بلندتر از قد آینه باشد اما اگر دوست دارید برای کنار آینه خود به‌جای شمعدان، لاله تهیه کنید، بهتر است که آینه و لاله‌ که قرار است در کنار آن بگذارید با هم تقریباً به یک قد و اندازه باشد.

نکته دیگری که اشاره به آن خالی از لطف نیست این است که اگر انتخاب شما این است که برای تزئین منزل یا محل کار یا سفره‌هایی مثل سفره هفت سین، سفره شب یلدا یا سفره عقد از آینه و شمعدان در صنایع دستی استفاده کنید، به ای نکته هم توجه داشته باشید که فارغ از اینکه از کدام نوع صنایع دستی برای آینه و شمعدان استفاده شده باشد، آینه‌ها هم در شکل و طرح‌های مختلف موجود است و برای نمونه می‌توان از آینه گرد، آینه محرابی و آینه طرح بته جقه نام برد که معمولاً بیشتر از سایر آینه‌ها در بازار به چشم می‌خورد.   

نتیجه گیری

آینه و شمعدان که از دیرباز نماد پاکی و روشنایی و گرما بوده است، در چیدمان هر خانه پیدا می‌شود. آینه و شمعدان جدا از اینکه معمولاً در مهریه همه نوعروسان ذکر می‌شود، روشنی‌بخش سفره عقد هم می‌شود. علاوه بر این‌ها آینه و شمعدان معمولاً در سفره هفت سین و در ایام نوروز و در سفره یلدا و در آخرین شب پاییز هم جایگاه خود را حفظ کرده است. اگر خاص‌پسند هستید و می‌خواهید آینه و شمعدان در منزل یا مناسبت‌های محل کار شیک و خاص باشد، آینه و شمعدان در صنایع دستی گوناگون به چشم می‌خورد که می‌توانید به سراغ آن‌ها بروید.

آینه و شمعدان خاتم و آینه و شمعدان فیروزه‌کوب احتمالاً بیش از سایر انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی به گوش شما خورده است اما فقط همین‌ها نیست. آینه و شمعدان قلم‌زنی، آینه و شمعدان مس و پرداز، آینه و شمعدان الماس‌تراش و آینه و شمعدان ملیله‌کاری و آینه و شمعدان میناکاری هم از گزینه‌های دیگر است. آینه و شمعدان چرم نیز یکی از انواع آینه و شمعدان در صنایع دستی اصفهان است که شاید کمتر شنیده باشیم یا جایی دیده باشیم. یکی از اقلام دیگری که در کنار آینه و شمعدان استفاده می‌شود یا حتی می‌توان به‌جای شمعدان از آن استفاده کرد، لاله است که در صنایع دستی مختلف مانند خاتم و فیروزه‌کوب می‌توانید تهیه کنید.

تنوع و توجه هنرمندان به جزئیات چه از نظر نوع هنر و چه از نظر طرح و شکل و اندازه باعث می‌شود که اگر مایل باشید آینه و شمعدان در صنایع دستی را سر سفره یا روی میز و در منزل یا محل کار خود بچینید، گزینه‌های زیادی داشته باشید و طبق سلیقه خود انتخاب کنید. اصطلاحاً اگر آینه و شمعدان در صنایع دستی می‌خواهید، دستتان کاملاً باز است. کافی است اراده کنید! آیا در استان و شهر محل زندگی‌تان یا حتی در روستای آبا و اجدادی خود، انواع دیگری از آینه و شمعدان در صنایع دستی می‌شناسید؟ لطف می‌کنید اگر با تیم زاوش در میان بگذارید.

 بیشتر بخوانید:

مطالب مرتبط

ثبت نظر