راهنمای تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی
معمولاً ما ایرانی‌ها از اواخر بهمن ماه به فکر عید نوروز می‌افتیم. اسفند که می‌شود، بوی عید می‌پیچد همه‌جا. بوی عیدی، بوی توپ، بوی کاغذ رنگی... با صدای زنده‌یاد فرهاد می‌افتد توی سرمان یا توی خانه پخش می‌کنیم. به نوروز که فکر می‌کنیم، شاید فکر چیزهای مختلفی از ذهن‌مان بگذرد. می‌خواهیم کفش و لباس نو بخریم؟ می‌خواهیم به عیددیدنی کسانی برویم که دلتنگ‌شان هستیم؟ می‌خواهیم به شهری سفر کنیم که با آن خاطره داریم یا ترجیح می‌دهیم به شهر و کشوری سفر کنیم که تا حالا ندیده‌ایم؟ گاهی شاید هیچ‌کدام از این‌ها مقدور نباشد. اما یکی از این دل‌خوشی‌ها چیدن سفره‌ی هفت‌سین است. از آن‌جایی که آدم از سفره‌ها و تزئینات تکراری خسته می‌شود، یکی از پیشنهادهای متفاوت که می‌شود به روش‌های متنوع انجام داد، تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی است. همین را می‌خواستید و حالا برق شادی در چشم‌هایتان می‌درخشد؟ پس با ما تا انتهای این مطلب از زاوشهمراه باشید.
چیدن هفت سین با صنایع دستی
این جمله‌هایی که در ادامه می‌گوییم و قصد دارم با آن سر حرف را باز کنیم، شاید خیلی ساده به نظر برسد اما برای تأکید بر اهمیت موضوع و برای جلب توجه شما به جزئیات زیبای زندگی خالی از لطف نیست. وقتی به چیدمان سفره هفت سین یا تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی فکر می‌کنید، شاید بیش از هر چیز فکرتان برود سمت ظرف‌های زینتی اما سفره هفت سین دو بخش کلی دارد و رد پای زیبایی‌های صنایع دستی در هر دو بخش می‌تواند پررنگ باشد: یکی سفره و دیگری ظروفی که هفت تا سین را در آن می‌چینیم. جز این‌ها هم جزئیات و ریزه‌کاری‌های دیگر است، از آینه وشمعدان گرفته تا تنگ ماهی و تخم‌مرغ‌رنگی.
انواع سفره هفت سین و نوروز با صنایع دستی
سفره یا رومیزی قلمکار و پارچه ترمه از جمله صنایع دستی اصفهان است که می‌توانید برای سفره هفت سین از آن استفاده کنید. سفره حصیری هم یکی از انواع صنایع دستی است که شاید این‌جور وقت‌ها کمتر به آن توجه می‌شود. اگر هم می‌خواهید سفره هفت سین مجلسی‌تر باشد، می‌توانید روی میز پارچه ترمه بیندازید و ظروف هفت سین و تزئینات را روی آن بچینید. سفره‌های حصیری از قدیم تا حالا، هنر دست زنانی است که در همسایگی دریا خانه کرده‌اند، چه در شمال ایران و استان‌هایی مثل گیلان و مازندران چه در جنوب و استان‌های مثل بوشهر و هرمزگان.
اگر از اهالی این شهرها نیستید، سفره حصیری می‌تواند یک‌جور حضور متفاوت صنایع دستی در هفت سین امسال شما باشد. اگر شمالی و جنوبی هستید و دارید این مقاله را می‌خوانید، آیا تا حالا روی سفره‌های حصیری هفت سین چیده‌اید؟ فرقی ندارد اهل کجایید، می‌توانید برای تنوع هم که باشد، حضور سفره حصیری را در هفت سین امسال خود امتحان کنید!
سفره قلمکار
اگر می‌خواهید تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی را از خود سفره شروع کنید و سفره حصیری انتخاب شما نیست، سفره قلمکار را به شما پیشنهاد می‌دهیم. اگر اصفهانی هستید و دوست دارید برای تزئین سفره هفت سین از صنایع دستی و هنر نصف جهان حمایت کنید، خرید سفره قلمکار فقط یکی از گزینه‌های پیش روی شما است. اصفهان مهد هنر و صنایع دستی و بناهاهای تاریخی است و مثل دختری است که به‌قول قدیمی‌ها از هر انگشتش یک هنر می‌بارد. هنر قلمکاری در اصفهان در واقع یکی از انواع چاپ روی پارچه است. در این صنایع دستی که برای تزئین سفره هفت سین هم می‌توان از آن کمک گرفت، طرح و نقش‌های مختلفی ترسیم می‌شود، از طبیعت و منظره گرفته تا بته‌جقه و جانوران و وقایع تاریخی، ممکن است روی سفره قلمکار اصفهان نقش ببندد. با توجه به سلیقه‌ی خودتان می‌توانید طرح و نقشی را انتخاب کنید که بیشتر می‌پسندید.
- سفره قلمکار یزد: دوست دارید برای هفت سین امسال از صنایع دستی لذت ببرید اما تا اینجا سفره حصیری و سفره قلمکار اصفهان را انتخاب نکرده‌اید؟ هنوز دنبال گزینه‌ی دیگری هستید؟ باز هم گزینه‌ی پیشنهادی برای شما داریم! سفره قلمکار یزد را دیده‌اید؟ طرح و نقش‌های ساده‌ای مانند مربع، مستطیل و دایره تا نقش‌هایی مثل بته‌جقه بر روی پارچه‌هایی از جنس پنبه و کرباس و کتان چنان طرح‌هایی رقم می‌زند که از دور و نزدیک دلبری می‌کنند.
ترمه
دلتان می‌خواهد حضور صنایع دستی در سفره هفت سین منزل یا محل کار شما با انتخاب سفره‌ای خاص آغاز شود اما هیچ‌کدام از انواع سفره که تا اینجا معرفی کرده‌ایم، نظرتان را جلب نکرده است؟ نگران نباشید! هنوز زود است برای ناامید شدن از سفره‌ای که رنگ و بوی صنایع دستی داشته باشد تا نوروز امسال برایتان زیباتر شود. در یک کلام و خیلی سرراست: می‌توانید سفره یا رومیزی ترمه بخرید. کار دست هنرمندان اصفهان یا یزد، فرقی نمی‌کند، زیرا ترمه از هر دیاری که به خانه‌ی شما برسد، ظریف است و چشم‌نواز.
انواع ظروف صنایع دستی برای سفره هفت سین
حالا که سفره هفت سین خود را انتخاب کرده‌اید، نوبتی هم که باشد، نوبت آن دسته از انواع هنر و صنایع دستی است که در دل سفره هفت سین قرار می گیرد. ظرف‌هایی که ظرافت و زیبایی‌شان زبان‌زد خاص و عام است. فرقی هم نمی‌کند، ظرف‌هایی باشد که قرار است سیب و سنجد و سمنو و بقیه‌ی هفت‌سین را در آن بگذارید یا ظرف میوهخوری و آجیل‌خوری. شاید هم دوست داشته باشید هفت سین امسال را با سنبل‌هایی تزئین کنید که در گلدانی زیبا قرار گرفته‌اند. گلدانی که یکی از صنایع دستی است و هنرمندانه ساخته شده است.
مس
ظرف‌های مسی تنوع زیادی دارند و در اندازه های مختلف ساخته می‌شوند. برای همین است که ظروف مسی مطابق سلیقه‌تان می‌تواند زینت‌بخش سفره‌های نوروزی‌تان باشد. ظروف مسی را در اندازه‌های کوچک، متوسط یا بزرگ می‌توانید انتخاب کنید تا در آن سیب و سکه و سیر بگذارید یا سمنو و سرکه در آن بریزید. می‌توانید آجیل‌خوری، شکلات‌خوری، میوهخوری، گلدان، سینی مسی و قندان مسی هم سر سفره هفت سین بیاورید.
خاتم‌کاری روی مس
اگر دوست دارید برای هفت سین با صنایع دستی در منزل یا محل کار خودتان از ظروف مسی استفاده کنید اما نمی‌خواهید ظروف مسی خیلی ساده باشد یا دوست دارید از ظروف مسی استفاده کنید که با صنایع دستی دیگر نیز آراسته شده است، خاتم‌کاری روی مس فقط یکی از گزینه‌هایی است که می‌توانید درباره‌ی آن فکر کنید. برای زیبایی سفره هفت سین با صنایع دستی می‌توانید از ظروفی مثل آجیل‌خوری، میوهخوری و شیرینی‌خوری خاتم‌کاری با مس یا گلدان کمک بگیرید.
مس و پرداز
اگر دوست دارید سفره را با یک ظرف خاص تزئین کنید یا اگر دوست دارید یک هدیه نوروری متمایز برای کسی بخرید تا هم او سفره هفت سین را با صنایع دستی تزئین کند و هم هزینه شما کم‌نظیر باشد، صراحی مس و پرداز یک انتخاب ناب است و حضور یک سفره قلمکار در کنار آن همه‌چیز زا تکمیل می‌کند و وقتی آن را با یک باکس زیبا به کسی تقدیم می‌کنید، تبدیل می‌شود به هدیه‌ای همه‌چیز تمام.
میناکاری
میناکاری یکی دیگر از هنرهای اصیل اصفهان است. اگر دوست دارید سفره هفت سین امسال خود را با ظروف و دکوری‌های خوش آب و رنگ زینت بدهید و زیباتر کنید، میناکاری یکی از صنایع دستی پیشنهادی ما برای شما است. اغراق نیست اگر بگوییم میناکاری هنر فلز و آتش و رنگ است. البته تزئین هفت سین با صنایع دستی به ظرف و سفره محدود نمی‌شود و شما می‌توانید با خرید قاب میناکاری برای هفت سین امسال، حس و حال تازه‌ای به میزی بدهید که روی آن هفت سین چیده‌اید. اگر هم به گلدان علاقه دارید می‌توانید گلدان میناکاری بخرید.
سرامیک
یکی دیگر از انواع کارهای هنری و صنایع دستی که ظروف و وسایل زینتی با آن ساخته می‌شود، سرامیک است. اگر می‌خواهید سفره هفت سین با صنایع دستی داشته باشید، ظرف و گلدان و دکور سرامیکی هم یکی از چیزهایی است که می‌توانید انتخاب کنید. ظروف سرامیکی شکل‌ها، رنگ‌ها و طرح‌های متفاوتی دارند. همین تنوع در رنگ و مدل ظروف سرامیکی باعث می‌شود که سرامیک انتخابی دل‌پذیر برای متمایز بودن و تنوع بخشیدن به سفره هفت سین با صنایع دستی باشد.
خاتم‌کار روی چوب
خاتم‌کاری روی چوب هم یکی از انواع صنایع دستی است که در اصفهان به رسمیت شناخته شده است و نمونه‌هایی از این هنر و صنایع دستی در یزد و شیراز هم دیده می‌شود. دوست دارید برای تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی از خاتم‌کاری روی چوب استفاده کنید؟ با پیشنهادهایی مثل سرویس پذیرایی و وسایلی مانند جعبه دستمال کاغذی یا تابلوهای قلم‌زنی که دور آن‌ها خاتم‌کاری دارد، می‌توانید پای این هنر را به سفره هفت سین باز کنید. اگر هم در این فکر هستید که خاتم‌کاری جزئی از سفره پذیرایی نوروزی شما باشد، می توانید از وسایلی مثل جعبه کارد و چنگال که با هنر خاتم‌کار روی چوب ساخته شده است، سفره‌های میهمانی را زیباتر کنید.
فیروزه‌کوب
دوست دارید سفره هفت سین با صنایع دستی خوش‌جلوه، شکوهمند و مجلل باشد؟ دوست دارید از صنایع دستی کمک بگیرید که از دور هم می‌درخشد و در یاد می‌ماند؟ پیشنهاد می‌کنیم از ظروف فیروزه‌کوب غافل نشوید. این ظروف پرشکوه از هم‌نشینی مس و فیروزه شکل می‌گیرد و روح و جانی تازه می‌بخشد به هر جایی که در آن قرار بگیرد. نگذارید جای ظروف فیروزه‌کوب سر سفره هفت‌سین یا در دید و بازدیدهای نوروزی خالی باشد. اگر می‌خواهید سفره‌ای خاطره‌انگیز تدارک ببینید و برای این کار می‌خواهید از زیبایی باشکوه ظروف فیروزه‌کوب کمک بگیرید، گزینه‌های متنوعی پیش رو دارید: شکلات‌خوری، میوهخوری، آجیل‌خوری یا گزخوری، گلدان، سنبلدان، قندان و حتی کاسه و بشقاب فیروزه‌کوب. راستی یادتان باشد به پک شش‌تایی آجیل‌خوری فیروزه‌کوب هم نگاهی بیندازید. بعید نیست از دور چشمک برند و دلبری کند!
ظروف سفالی
ظروف سفالی یکی دیگر از صنایع دستی که می‌توانید برای تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی به آن فکر کنید و شاید نسبت به بقیه‌ی پیشنهادهایی که تا اینجا مطرح کرده‌ایم قیمت مناسب‌تری داشته باشد. کاسه‌های خوش رنگ و لعاب سفالی را تصور کنید که هر یک از سین‌های هفت سین را در آن گذاشته‌اید و یک ظرف سفالی بزرگ‌تر را خیال کنید که در آن آب ریخته‌اید و ماهی قرمز کوچکی در آن از این‌طرف به آن‌طرف می‌رود. ظرف‌های سفالی هم وجود دارد که به شکل حوض‌های کوچک است.
رحل خاتم‌کاری
امکان ندارد وقتی که دارید به سفره هفت‌سین فکر می‌کنید، به کتاب‌هایی که می‌توانید سر سفره بگذارید، فکر نکنید! دوست دارید در کنار آینه و شمعدان قرآن بگذارید؟ دوست دارید حافظ را به هفت سین خود دعوت کنید و بعد از لحظه‌ی تحویل سال، فال بگیرید تا ببینید حال و احوال سال نو چطور خواهد بود؟ شاید هم شاهنامه را ترجیح می‌دهید. هر چه باشد، همان‌طور که نوروز یک عید و آیین باستانی و ایرانی است، اغراق نیست اگر بگوییم که شاهنامه کتابی کاملاً ایرانی است که هم فرهنگ باستانی را پس از گذر صدها سال پا برجا و استوار می‌کند و هم در زمان خود، زبان فارسی را زنده نگه داشته است تا بعدها که این زبان سینه به سینه به دیگرانی مثل سنایی و سعدی و حافظ رسیده است.
شاید شما هم از آن‌هایی هستید که چند دقیقه مانده به لحظه‌ی اعلام آغاز سال نو، تازه یادتان می‌افتد که جای هر یک از این کتاب‌ها سر سفره هفت سین خالی است. اگر رحل خاتم‌کاری بخرید، هم کتاب‌ها جای ویژه‌ای سر سفره هفت سین پیدا می‌کنند و هم از این صنایع دستی در هفت سین استفاده کرده‌اید. اگر دوست دارید که سفره هفت سین خیلی ساده و خلوت نباشد و به سفره‌ای که هفت تا ظرف در آن چیده شده و هر کدامشان یکی از اجزای هفت سین را در خود جای داده است، باید بروید سراغ سایر متعلقات نوروز! در این‌جاست که می‌توانید به ظروف میوهخوری و شکلات‌خوری و آجیل‌خوری و قندان و گلدان فکر کنید. می‌توانید آینه و شمعدان‌های فیروزه و مس و خاتم در اندازه‌ی کوچک سر سفره بگذارید یا روی دیوار کنار سفره، قاب خاتم‌کاری آویزان کنید. البته تزئینات سفره هفت‌سین به همین چیزها محدود نمی‌شود و می‌توانید به حاصل کار هنرمندان امروزی‌تر هم نگاهی بیندازید.
مثلاً شاید دوست داشته باشید سر سفره شمع روشن کنید تا شب‌های نوروز یا خلوت دونفره‌تان شاعرانه‌تر شود. یا عجیب نیست اگر دوست خاتم‌کاری داشته باشید یک قاب که با استفاده از ویترای ساخته شده است را یک گوشه از سفره‌ی هفت سین بگذارید. از ست گلدان صراحی الماس‌تراش و سفره قلمکار با جعبه طرح مینا هم می‌توانید برای تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی استفاده کنید و هم می‌توانید آن را به‌عنوان هدیه یا عیدی به دوستان، خانواده یا آدم‌های عزیز زندگی خود تقدیم کنید.
نتیجه گیری
اگر می‌خواهید در چیدمان سفره هفت سین از صنایع دستی استفاده کنید، فقط کافی است به جزئیات دقت کنید. مثلاً می‌توانید تصمیم بگیرید که جنس سفره‌ای که روی آن هفت سین می‌چینید چه چیزی باشد؟ سفره قلمکار و ترمه را از اصفهان می‌پسندید یا یزد؟ سفره حصیری می‌خواهید که کار دست هنرمندانی است که در جوار دریا زندگی می‌کنند؟ بعد از سفره نوبت می‌رسد به ظروفی که در آن‌ها سین‌های مختلف هفت سین را می‌چینید یا ظروفی مثل قندان و گلدان و کاسه و بشقاب و آجیل‌خوری و شکلات‌خوری. این ظروف را هم می‌توانید از صنایع دستی مختلف مثل مینا کاری، خاتم‌کاری، ظروف مس و فیروزه‌کوب و الماس‌تراش انتخاب کنید.
اگر هم می‌خواهید سفره هفت سین شما ساده‌تر باشد، ظروف سرامیکی و سفالی گزینه‌های مناسبی هستند. در کنار این‌ها می‌توانید به حاصل کار دست هنرمندان شمع‌سازی و ویترای فکر کنید و در سفره‌های دید و بازدید و میهمانی و شب‌نشینی‌های ایام نوروز یا سفره هفت سین برای آن‌ها جا باز کنید. امیدواریم که در هیئت تحریریه زاوش توانسته باشیم با این مقاله به شما کمک کنیم که برای تزئین سفره هفت سین با صنایع دستی، گزینه‌های بیشتری روی میز داشته باشید. اگر در شهر و دیار شما نوع دیگری از سفره و رومیزی وجود دارد که یکی از انواع صنایع دستی به شمار می‌آید و می‌شود در جشن سال نو و به‌مناسبت عید نوروز سفره هفت سین را روی آن چید، آن را به ما معرفی کنید.
بیشتر بخوانید:
مطالب مرتبط
