پایان روزهای سرد و آغاز تابش خورشید به همراه احساس گرمی، بوی گل و شکوفه، جنبوجوش زنبورها و عطر سیب و پرتقال همیشه با رسم چیدن سفره هفت سین همراه است. این آیین با اینکه قرنهاست در ایران و برخی کشورهای دیگر اجرا میشود اما هرگز احساس یکنواختی ایجاد نکرده است. هفت سین از رسوم باستانی ایرانیان است و عدد هفت به عنوان یک عدد خوشیمن در نظر گرفته میشود. هر سال با نزدیکشدن به نوروز بسیاری از ما به این فکر میکنیم که سفره هفت سین خود را چگونه بچینیم. به همین خاطر در این مطلب از زاوش قصد داریم چند نکته مهم در مورد تزئین سفره هفت سین را با یکدیگر بررسی کنیم.
احتمالا یکی از سوالاتی که در ذهن دارید این است که چرا هفت سین داریم؟ چرا عدد دیگری به جای هفت استفاده نشده است؟ خوب است بدانید که در تاریخ باستانی ما عدد هفت به معنی خوشیمنی، جاودانگی و فال نیک است. به بیانی دیگر عدد هفت یک عدد مقدس بوده و وجود مفاهیمی مانند هفت روز هفته، هفت پیکر، هفت خان رستم و مواردی از این قبیل گواهی بر این ادعاست. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که پیش از ورود اسلام به ایران سفرهای به صورت «هفت شین» پهن میکردند که شامل شقایق، شمشاد، شهد، شراب، شمع و شربت بوده است. اما بعد از ورود اسلام و حرام اعلام شدن شراب، به جای آن از سرکه استفاده کردند و بعد از مدتی هفت شین تبدیل به هفت سین شد.
گفته میشود که هر کدام از سینهای موجود در سفره هفت سین نماد و نشانهای از یک مفهوم است. اما این مفاهیم چیست؟
البته این روزها سر سفرههای ما صرفا به این هفت قلم بسنده نمیکنند و از موارد دیگری نیز استفاده میکنند. برای مثال سکه نماد برکت و دارایی است. آینه و شمعدان برای دوری از بدیها سر سفره هفت سین قرار داده میشود. تخممرغهای رنگی نشانی از آفرینش و باروری است. کاسه آب برای نشان دادن پاکی است و اسفند برای دور کردن چشم بد روی سفره قرار میگیرد.
انتخاب مکان مناسب برای پهن کردن سفره هفت سین از اهمیت بالایی برخوردار است. سفره هفت سین باید در نقطهای از خانه باشد که امکان دیدن آن وجود داشته باشد و در مقابل باعث اذیت شدن اعضای خانواده هم نشود. برای انجام این کار باید ببینید که چیدمان خانه شما به چه صورت است و میز یا بخشی از خانه را انتخاب کنید که منجر به سختی در پذیرایی از مهمانان نشود. اصولا کنسولهای کنار دیوار و میزهایی که در حاشیه پذیرایی قرار گرفتهاند میتوانند مکانی مناسب برای چیدن سفره هفت سین باشند.
انتخاب سفره مناسب برای هفت سین به حالوهوای آن بستگی دارد. برای مثال اگر سفره هفت سین شما سنتی است، آنگاه ترمه، پارچههای دستدوز و سفرههای بته جقه میتواند گزینه مناسبی برایتان باشد. اگر سفره شما پر از طرح و نقش است، از ظروف ساده استفاده کنید تا منجر به خستگی چشم نشود. از سویی دیگر اگر ظروف شما گلدار است (مانند ظروف ویترای یا چینیهای طرحدار)، از سفره ساده استفاده کنید تا نمای سفره هفت سین جالب و جذاب به نظر برسد.
اگر میخواهید که یک سفره هفت سین سنتی داشته باشید رنگهای آبی و قرمز، خاکی و قهوهای میتواند برای آن مناسب باشد. در صورتی که سفره هفت سین شما لاکچری و مجلل است بیشتر از رنگهای طلایی و نقرهای استفاده کنید. همچنین سفره هفت سینهای مدرن میتوانند از رنگ سفید و طوسی استفاده کنند. با این حال بخش قابل توجهی از ترکیب رنگی سفره هفت سین به سلیقه شخصی شما مربوط میشود. بهتر است حین خرید یا جمعآوری آیتمهای مختلف سفره هفت سین توجه ویژهای به رنگ آنها داشته باشید.
اصولا قاعده بر این است که ظروف هفت سین از نظر طرح و رنگ مشابه یکدیگر انتخاب میشوند. در چنین حالتی آینه و تنگ ماهی با بقیه ظروف کمی متفاوت هستند. در چنین موقعیتی میتوانید با تزئین این دو آیتم ظاهر سفره هفت سین را هماهنگتر کنید. شما میتوانید از هنر ویترای برای تزئین استفاده نمایید یا اینکه با خرید آینه و تنگ ماهی ست از فروشگاههای صنایع دستی این هماهنگی را ایجاد کنید. بستن پاپیون به شکل روبان به آینه و تنگ ماهی نیز ایده خوبی است.
در بخشهای بعدی در مورد فنگشویی و نحوه چیدن آیتمها صحبت خواهیم کرد. اما اینجا میخواهیم به این نکته بپردازیم که چگونه با چند چیز متفرقه ظاهر سفره هفت سین را زیباتر کنیم. یکی از این آیتمها شمع و شمعدان است که میتواند زیبایی سفره هفتسین شما را دوچندان کند. چند عدد تخممرغ را هم رنگ کنید و آنها را در یک ظرف زیبا قرار دهید و روی سفره بگذارید. میتوانید چند عدد گل تازه و طبیعی را هم روی سفره قرار دهید. قرار دادن مقداری میوه، شیرینی یا آجیل روی سفره هفت سین هم به جذابیت آن میافزاید.
هفت سین تجلی نوروز است و توانسته در طی تمام این قرنها با قدرت در رسوم ما ایرانیان حضور داشته باشد. این روزها برای چیدمان و تزئین هفت سین انتخابهای مختلفی پیشروی شماست. شما میتوانید بر اساس سلیقه یا حس و حال خود سبک و سیاق متفاوتی را برای سفره هفت سینتان انتخاب کنید. به همین خاطر پیش از شروع کار بهتر است تصمیم بگیرید که میخواهید سفره هفت سین شما چه سبکی داشته باشد. آیا دوست دارید که حال و هوای سنتی به خود بگیرید یا مدرن و لاکچری باشد؟
سفره هفت سین سنتی محبوبترین شکل ممکن از این رسم جذاب است. در این سفره هفت سین عموما از ترمه استفاده میشود. پارچههای قلمکاری شده اصفهان نیز از دیگر انواع سفرههایی است که مورد استفاده قرار میگیرد. ظروف سفالی و سنتی بخش جداییناپذیر سفره هفت سین سنتی است. شما میتوانید آینه و شمعدان را در بالای سفره قرار دهید و سپس قرآن یا کتاب حافظ را در مقابل آینه قرار دهید. بعد از آن هفت سین را در ظروف سنتی و سفالی خود که میتوانید آنها را از فروشگاههای صنایع دستی تهیه کنید، قرار دهید. به طور کلی زمانی که صحبت از سفره هفت سین سنتی میشود منظور این است که از آیتمهای کاملا ایرانی و اصیل در سفره هفت سین استفاده کنیم.
برای مثال استفاده از شمعدانهای شاهعباسی به جای شمعدانهای مدرن میتواند گزینه خوبی باشد. همچنین بهتر است که از پارچههای سنتی و رومیزی از جنس ترمه یا گلیم به جای پارچهها و رومیزیهای مدرن استفاده کنید. البته خوب است بدانید برای انتخاب ظروف سنتی سفره هفت سین محدود به ظروف سفالی نخواهید بود. انواع و اقسام ظروف تهیه شده توسط صنایع دستی سنتی مانند ظروف برنجی، مسی، سرامیکی، ظروف بلوری و حتی چینیهای گلقرمزی هم میتوانند برای داشتن یک سفره هفت سین سنتی مفید باشد. با این حال سفال آبی یکی از بهترین و نوستالژیکترین گزینههای موجود برایتان خواهد بود که قیمت و تنوع بسیار خوبی هم دارد.
طراحی سفره هفت سین به شکل مدرن یکی دیگر از انواع هفت سینهای محبوب این روزهاست. این سفره هفت سین از رویکرد سادگی استفاده میکند. اصولا در طراحیهای مدرن از رنگهای سفید، مشکی، طلایی، خاکستری و مواردی از این قبیل استفاده میشود. شمعهای الایدی به همراه ظروف شیشهای با تزئینات فلزی از دیگر راهکارهایی هستند که با استفاده از آنها میتوانید یک سفره هفت سین مدرن داشته باشید.
برای سفره هفتسین مدرن پیشنهاد میکنیم که از ظرفهایی به رنگ سفید یا چوبی استفاده کرده و تا جایی که میتوانید از قرار دادن آیتمهای اضافی روی سفره خودداری کنید. نئونها هم از دیگر ابزارهایی هستند که برای نورپردازی خلاقانه مورد استفاده قرار میگیرد؛ به طور کلی برای طراحی سفره هفت سین مدرن کافیست یک جستجوی ساده داشته باشید و از انواع طراحیهای داخلی مدرن ایده بگیرید.
برای داشتن یک سفره هست سین لاکچری شاید لازم باشد ابزار و ظروف بیشتری تهیه کنید. در سفره هفت سین لاکچری نوع رومیزی و جنس آن از اهمیت بالایی برخوردار است. سعی کنید رومیزی یا رانر شما رنگهایی مانند طلایی، نقرهای، قرمز و سبز را در خود داشته باشد. از سویی دیگر اگر رومیزی یا رانر دارای جزئیات برجسته باشد، نمای سفره هفت سین شما لاکچریتر و مجللتر خواهد بود. وجود انواع و اقسام شمع و چراغ، استفاده از گلهای تزئیناتی، عطرها و آینه در اندازههای بزرگ و در تعداد زیاد میتواند به لاکچری شدن سفره هفتسین شما کمک کند. در مورد ظروف سعی کنید که از ظرفهای طلایی و نقرهای استفاده کنید تا ظاهر سفره هفت سین مجلل و گرانبها به نظر برسد.
برای داشتن یک سفره هفت سین ساده لازم نیست کار خاصی انجام دهید. کافیست که از وسایل و ظروف فعلی خود استفاده کنید اما تا جایی که میتوانید مینیمال باشید. استفاده از ظروف سفید، قرار دادن شیرینی، شکلات و میوه در حجم کم میتواند به ایجاد یک سفره هفت سین ساده کمک کند. همچنین بهتر است که از یک رومیزی ساده استفاده کنید یا اینکه اصلا از رومیزی استفاده نکنید.
شما میتوانید از هر کدام از هفت سینهای قبلی که ذکر شد به عنوان هفت سین تازه عروس استفاده کنید. تنها کار اضافهای که باید انجام دهید اضافه کردن چند المان خاص به آنهاست. برای مثال میتوانید حجم بیشتری از گل را سر سفره خود بگذارید تا حالوهوای هفت سین تازه عروس را به خود بگیرد. استفاده از شکوفه درختان و کمی حریر هم برای هفت سین تازه عروس مناسب خواهد بود. بهتر است المانهای مختلف سفره هفت سین را به رنگهای سفید و صورتی اختصاص دهید.
این روزها سفرههای هفت سین و به اشکال مختلفی چیده میشوند؛ از سفرههای آویزی گرفته تا سفرههایی که درون حبابهای شیشهای قرار میگیرند که هر کدام از آنها هم زیبایی و جذابیت خاص خود را دارند. با این حال هیچ چیز به اندازه سفره هفت سین سنتی نمیتواند به مذاق ایرانی جماعت خوش بیاید و آرامش و آسایش دو گیتی را برایش فراهم کند. در سفره هفت سین سنتی میتوانید از صنایع دستی برای زیبایی بیشتر کمک بگیرید. علاوه بر این، اگر بخواهید در سفره هفت سین مدرن و لاکچری هم از صنایع دستی کمک بگیرید، کافیاست کمی سلیقه و خلاقیت به خرج دهید. ما هم در این نوشته سعی کردیم چند نکته مهم در مورد تزئین سفره هفت سین با شما در میان بگذاریم. امیدواریم که هم سفرهتان زیبا باشد و هم سال پیشرویتان!
بیشتر بخوانید: