7 روش کاربردی برای تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب
خاتم‌کاری هنری بی‌بدیل و ریشه‌دار در فرهنگ و هنر ایران به شمار می‌رود. این هر هنر قدمتی چند صد ساله دارد و از قطعات بسیار ریز با اشکال هندسی ساخته می‌شود که از موادی چون چوب، استخوان، عاج و فلز تشکیل شده‌اند. این هنر نمادی از مهارت، صبر و دقتی است که در کار صنعتگران ایرانی دیده می‌شود. بااین‌حال خرید آثار خاتم‌کاری نیازمند دقت است و باید روش‌های تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب را بلد بود. اگر دوست دارید با چنین آثار زیبایی خانه خود را چندین برابر کنید یا آن را هدیه بدهید، در ادامه این مطلب روش های شناخت خاتم نامرغوب را بررسی کرده‌ایم تا به شما در این امر کمک کنیم.
راه‌های تشخیص خاتم کاری اصل از تقلبی
خاتم کاری هنری ارزشمند از نظر معنوی و هنری است و البته آثار خاتم از نظر مادی نیز ارزش بالایی دارند. خاتم از سوغاتی‌های محبوبی است که هر خارجی از سفر به ایران یادگار می‌برد. بسیاری از ما نیز که به فرهنگ و هنر این مرزوبوم علاقه داریم، در خانه خود اقلامی چون میناکاری و خاتم‌کاری را داریم. بااین‌حال در بازار خاتم نیز تقلبی‌های صورت می‌گیرد و برخی افراد سودجو اقدام به عرضه خاتم تقلبی می‌کنند. روش‌های تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب به شما در خرید محصول باکیفیت کمک زیادی خواهد کرد و شامل موارد زیر می‌شود:
بررسی جنس زیرساخت و کیفیت آن
یکی از روش های شناخت خاتم نامرغوب از مرغوب توجه به جنس زیرساخت یا سطح پایه آن است. در خاتم‌کاری از چوب و مس به‌عنوان سطح پایه و زیرساخت استفاده می‌شود. برای همین در هنگام خرید توجه به دو نکته زیر اهمیت دارد:
هرچه مس مورداستفاده برای تولید اثر سبک و نازک‌تر باشد، خاتم مرغوبیت لازم را ندارد و طبیعتاً باید از قیمت کمتری نیز برخوردار باشد. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که از مس برای تولید اثر استفاده شده نه فلزات مشابه. همچنین مس استفاده شده باید از صیقل خاصی برخوردار باشد و در هنگام وارسی خط و خشی روی آن نبینید.
در مورد چوب استفاده شده برای خاتم هم باید گفت که گردو، آبنوس و عناب از کیفیت بالاتری برخوردار هستند و تشخیص چوب استفاده شده برای افراد عادی ممکن است سخت باشد. در چنین مواردی راه چاره خرید از فروشگاه‌های معتبر و خوش‌نامی چون زاوش است تا از کیفیت مواد اولیه اطمینان حاصل کنید.
بررسی قرینگی اشکال در اثر
یکی دیگر از روش‌های تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب، قرینه بودن اشکال هندسی است که بر روی اثر می‌بینید. قبل از هر چیزی به این نکته توجه داشته باشید که هر هنر دستی درصدی خطا دارد، اما در صورت خطای زیاد از ارزش کار کاسته می‌شود. خاتم‌کاری هم از این قاعده مستثنا نیست، اما یک خاتم مرغوب باید دارای گل و طرح‌های قرینه از نظر رنگ، اندازه و شکل کاملاً باشد.
بررسی لاک‌کاری روی خاتم
لاک‌کاری از مراحل نهایی ساخت آثار خاتم است تا جلو زیبا و چشمگیرتری داشته باشد. یکی از روش های شناخت خاتم نامرغوب و تشخیص آن از خاتم مرغوب بررسی لاک‌کاری روی سطح اثر است. در هنگام خرید به نکات زیر توجه داشته باشید:
تمام سطح کار را به‌صورت دقیق بررسی کنید و ببینید که تمامی نقاط لاک‌کاری شده است یا نه. حتی اگر بخش کوچکی بدون لاک باشد احتمال آسیب به خاتم در طول زمان وجود دارد. همچنین لاک‌کاری باید درست و باکیفیت انجام شده باشد طوری که اشکال مثلثی روی آن دفرمه نشده و از شکل عادی خارج نشده باشند.
بررسی مثلث‌های روی خاتم
اگر روی یک اثر خاتم تمرکز کنید، مثلث‌های ریز و زیبایی در کنار هم می‌بینید که اشکال آن را تشکیل داده است. یکی از روش‌های تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب توجه به اندازه و شکل این مثلث‌ها است. هرچه این مثلث‌ها دارای اشکال متنوع‌تر و مثلث‌های ریزتری باشند، کیفیت و مرغوبیت خاتم بیشتر خواهد بود.
بررسی کیفیت آستر و چسب محصول
برای تولید آثار خاتم از مواد مختلفی استفاده می‌شود که آستر و چسب جزو آن‌هاست. برای تشخیص خاتم کاری اصل از تقلبی بخش پشتی آن را بررسی کنید تا مطمئن شوید برش‌های خاتم آستر دارند و چسب‌های مرغوب برای تولید استفاده شده است. البته یک فرد آماتور در تشخیص کیفیت آستر و چسب به‌خصوص بخش زیرین خاتم دچار مشکل می‌شود و بهتر است از یک فرد متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید.
بررسی امضای هنرمند
یکی از روش های شناخت خاتم نامرغوب و فیک، بررسی امضای هنرمند صاحب اثر روی آن است. در آثار اصیل خاتم می‌توانید امضای هنرمند را زیر کار یا یک گوشه پنهان بیابید. البته این روش برای تمامی آثار پاسخ نمی‌دهد و ممکن است برخی آثار اصیل و مرغوب هم بدون امضای هنرمند راهی بازار شوند.
خرید از مرجع مطمئن؛ راه‌حل نهایی
در نهایت شاید برای افراد آماتور در زمینه آثار هنری و صنایع دستی، تشخیص خاتم کاری اصل از تقلبی کار سختی است. برای همین توصیه می‌شود به مرجع مطمئنی برای خرید آثار خاتم مراجعه کنید. یکی از این فروشگاه‌های معتبر زاوش است که امکان خرید اینترنتی آثار خاتم‌کاری، میناکاری و دیگر صنایع دستی اصفهان را برای شما فراهم کرده است. فروشگاه زاوش شما را از روش های شناخت خاتم نامرغوب بی‌نیاز کرده و بدون دغدغه می‌توانید یک سوغاتی، ظرف کاربردی، هدیه سازمانی و اثر تزئینی خاتم برای خود بخرید.
سخن پایانی
تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب نیازمند دقت بالایی است تا بتوانید یک محصول هنری و اثر ارزشمند را بخرید. با روش‌های ذکرشده برای تشخیص خاتم کاری اصل از تقلبی از جمله بررسی جنس چوب، مس، کیفیت آستر و چسب، کیفیت لاک روی سطح خاتم و ... به‌راحتی می‌توانید خریدی مطمئن را انجام دهید. اگر هم دوست دارید چنین آثار ارزشمندی را بدون دغدغه در مورد روش های شناخت خاتم نامرغوب، تهیه کنید سری به سایت زاوش بزنید و در کمترین زمان اثری زیبا و چشمگیر خریداری کنید.
سؤالات متداول
چه ویژگی‌هایی در نظم هندسی و اندازه قطعات خاتم‌کاری نشان‌دهنده اصالت و کیفیت بالای آن هستند؟
آثار اصل خاتم‌کاری دارای طرح‌های کاملاً متقارن و منظم هستند و قطعات بسیار ریز و هم‌اندازه (در برخی موارد بیش از 250 قطعه در هر سانتی‌متر مربع) در آن‌ها به کار رفته است.
استفاده از چه نوع مواد اولیه می‌تواند نشان‌دهنده خاتم‌کاری اصل و باارزش باشد؟
استفاده از چوب‌هایی مانند گردو، عناب و آبنوس، استخوان شتر یا عاج و فلزاتی مانند مس، برنج یا نقره در ساختار خاتم، از نشانه‌ها و روش تشخیص خاتم کاری مرغوب از نامرغوب به شمار می‌رود.
چگونه می‌توان تفاوت بین یک خاتم‌کاری دستی اصل یا تقلبی را تشخیص داد؟
خاتم‌کاری دستی اصل دارای جزئیات دقیق، پرداخت صاف و بدون خلأ، رنگ‌های طبیعی و اغلب امضای هنرمند است؛ درحالی‌که نمونه‌های تقلبی خاتم معمولاً بی‌روح، با قطعات بزرگ‌تر و بدون دقت در جزئیات هستند.
مقالات مرتبط:
مطالب مرتبط
