صنایع دستی

معرفی غذاهای محلی اصفهان

توسط الهه طبری
شنبه ۸ شهریور ۱۴۰۴
معرفی غذاهای محلی اصفهان

وقتی صحبت از اصفهان به میان می‌آید، ذهن بیشتر افراد به سمت میدان نقش جهان، سی‌وسه‌پل و دیگر جاذبه‌های تاریخی می‌رود؛ اما حقیقت این است که بخش مهمی از تجربه سفر به این شهر، امتحان کردن غذاهای محلی اصفهان است. اصفهان به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران، علاوه‌بر معماری و تاریخ غنی، در آشپزی هم میراثی گرانبها دارد.

از غذاهای سنتی اصفهان گرفته تا دسرهای محلی، همه‌چیز در این شهر نشان‌دهنده اصالت و ذوق ایرانی است. در این میان، بعضی غذاها چنان محبوب شده‌اند که به‌عنوان معروف ترین غذای محلی اصفهان شناخته می‌شوند و گردشگران حتی برای امتحان کردن آن‌ها بارها به این شهر سفر می‌کنند. در ادامه این مطلب از زاوش شما را با محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای این دیار آشنا می‌کنیم.

بریانی؛ معروف ترین غذای محلی اصفهان

غذاهای محلی اصفهان

وقتی صحبت از غذاهای محلی اصفهان می‌شود، اولین نامی که همه به یاد می‌آورند بریانی است. این غذا نه‌تنها در داخل ایران بلکه در میان گردشگران خارجی نیز شهرت زیادی دارد. 

بریانی غذایی اصیل اصفهانی است که با گوشت گردن و دنبه گوسفندی تهیه می‌شود و به همراه جگر سفید و نان تازه سرو می‌شود. طعم بی‌نظیر و عطر دلنشین آن باعث شده که بریانی در صدر فهرست غذاهای سنتی اصفهان قرار بگیرد. بسیاری از مردم، بریانی را بدون شک معروف ترین غذای محلی اصفهان می‌دانند و رستوران‌های بریانی‌پزی در سطح شهر همیشه پر از مشتری هستند. اگر به اصفهان سفر کردید، امتحان کردن این غذا را نباید از دست بدهید.

خورشت ماست؛ شیرینی اصیل در میان غذاهای سنتی اصفهان

یکی از شگفت‌انگیزترین غذاهای محلی اصفهان خورشت ماست است. خورشت ماست برخلاف نامش، نوعی دسر یا پیش‌غذای سنتی اصفهان است که با ماست چکیده، گوشت گردن گوسفندی، زعفران، هلو و ادویه‌های خاص تهیه می‌شود.

خورشت ماست معمولاً در مهمانی‌ها و مجالس رسمی سرو می‌شود و به همین دلیل جایگاه خاصی در میان غذاهای سنتی اصفهان دارد. هرچند کمتر گردشگری در ابتدا انتظار دارد با چنین طعمی روبه‌رو شود، اما پس از امتحان کردن، معمولاً جزو خاطره‌انگیزترین تجربه‌های غذایی سفر به اصفهان می‌شود.

یخنی لوبیا؛ غذایی ساده اما مقوی

غذاهای سنتی اصفهان

در میان غذاهای محلی اصفهان غذاهایی هم وجود دارند که با مواد اولیه ساده اما مقوی تهیه می‌شوند. یخنی لوبیا با ترکیب لوبیا سفید، گوشت گردن گوسفند، پیاز و ادویه‌جات محلی تهیه می‌شود و غذایی مقوی و سنتی است که در خانه‌های قدیمی اصفهان بیشتر پخته می‌شود و شاید کمتر در رستوران‌ها پیدا شود؛ اما همین سادگی و اصالت، آن را به بخشی مهم از فرهنگ غذایی مردم اصفهان تبدیل کرده است.

کشک و بادمجان؛ محبوب و پرطرفدار

کشک و بادمجان یکی از غذاهایی است که در بسیاری از شهرهای ایران طبخ می‌شود، اما نسخه اصفهانی آن طعمی خاص و متفاوت دارد. استفاده از کشک محلی و بادمجان تازه در کنار نعنا داغ و پیاز سرخ‌شده، این غذا را به یکی از پرطرفدارترین غذاهای سنتی اصفهان تبدیل کرده است.

این غذا هم به‌عنوان پیش‌غذا و هم به‌عنوان غذای اصلی سرو می‌شود و در کنار نان تازه سنگک یا بربری لذتی دوچندان دارد. اگرچه بریانی به‌عنوان معروف ترین غذای محلی اصفهان شناخته می‌شود، اما کشک و بادمجان نیز جایگاه ویژه‌ای در میان غذاهای محبوب این شهر دارد.

ماش و قمری؛ غذایی سنتی و مقوی اصفهان

ماش و قمری یکی از خوراک‌های سنتی و کمتر شناخته‌شده اصفهان است که طعمی اصیل و مقوی دارد. این غذا شبیه به آش یا سوپ غلیظ است و معمولاً با ماش، سبزی قمری، ادویه‌های خاص و گاهی مقداری گوشت تهیه می‌شود. این غذا علاوه بر طعم دلنشین، نمادی از ذوق آشپزی بومی و سنتی اصفهان است و تجربه خوردن آن به گردشگران این امکان را می‌دهد که با بخشی از فرهنگ غذایی محلی آشنا شوند. 

کله جوش؛ غذای ساده و اصیل اصفهانی

معروف ترین غذای محلی اصفهان

کله جوش یکی دیگر از خوشمزه‌ترین غذاهای محلی اصفهان است که با وجود سادگی مواد اولیه، طعمی بی‌نظیر دارد. این غذا معمولاً با کشک، گردو، پیاز داغ و نعنا داغ تهیه می‌شود و در کنار نان تازه سرو می‌گردد. کله جوش به دلیل داشتن کشک و گردو، غذایی مقوی و انرژی‌بخش محسوب می‌شود.

این غذا بیشتر در خانه‌ها پخته می‌شود و شاید کمتر در رستوران‌ها به چشم بخورد، اما در میان مردم محلی اصفهان جایگاه خاصی دارد. به همین دلیل، بسیاری آن را در کنار بریانی، خورشت ماست و کشک و بادمجان بخشی جدایی‌ناپذیر از غذاهای سنتی اصفهان می‌دانند. هرچند بریانی همیشه به‌عنوان معروف ترین غذای محلی اصفهان شناخته می‌شود، اما کله جوش هم طرفداران پر و پا قرص خود را دارد.

آمربی؛ کوفته برنجی سنتی اصفهان

یکی دیگر از غذاهای سنتی و خوشمزه اصفهان، آمربی یا همان کوفته برنجی است. این غذا ترکیبی از برنج نیم‌پز، گوشت چرخ‌کرده، سبزی‌های معطر و ادویه‌های مخصوص است و در کنار طعم دلنشین، جلوه‌ای زیبا روی سفره دارد. آمربی به‌ویژه در مراسم‌ها و مهمانی‌های رسمی اصفهانی محبوبیت زیادی دارد و نشان‌دهنده ذوق آشپزی مردم این شهر است.

غذاهای محلی اصفهان

قیمه‌ ریزه نخودچی

قیمه‌ ریزه نخودچی یکی از محبوب‌ترین غذاهای محلی اصفهان است که عطر و طعمش یادآور سفره‌های قدیمی و صمیمی این شهر است. این غذا از گوشت چرخ‌کرده، آرد نخودچی، پیاز و ادویه‌های سنتی تهیه می‌شود و کوفته‌های کوچک آن در سسی ملایم و معطر پخته می‌شوند. طعم خاص آرد نخودچی در این غذا باعث می‌شود مزه‌ای متفاوت از قیمه‌های معمولی داشته باشد. قیمه‌ ریزه بیشتر در خانه‌های اصفهانی طبخ می‌شود و نمادی از سادگی و اصالت غذاهای سنتی اصفهان به شمار می‌آید.

حلیم شیر

حلیم شیر یکی از خوراکی‌های سنتی اصفهان است که معمولاً برای صبحانه یا افطار سرو می‌شود. این حلیم از ترکیب گندم پوست‌کنده، شیر، کره و شکر تهیه می‌شود و نسبت به حلیم‌های معمولی بافتی نرم‌تر و طعمی لطیف‌تر دارد. بسیاری از اصفهانی‌ها برای طعم بهتر، روی آن دارچین، خلال بادام و روغن حیوانی می‌ریزند. حلیم شیر نه‌تنها انرژی‌بخش و مقوی است، بلکه بخشی از خاطرات شیرین کودکی و مهمانی‌های مذهبی در اصفهان را زنده می‌کند.

حلیم بادمجان

حلیم بادمجان از غذاهای محلی اصفهان

حلیم بادمجان یکی از معروف‌ترین غذاهای سنتی اصفهان است که ترکیب خاصی از گوشت، بادمجان، عدس و کشک دارد. این غذا طعمی سنگین و مجلسی دارد و معمولاً برای مهمانی‌ها یا نذری‌ها تهیه می‌شود. بادمجان‌های سرخ‌شده، پیاز داغ و نعناع داغ روی آن، عطر و ظاهری دل‌پذیر ایجاد می‌کنند. برخی خانواده‌های اصفهانی این غذا را با برنج سرو می‌کنند، اما نسخه اصیل آن با کشک غلیظ و نان تازه لذت‌بخش‌تر است. حلیم بادمجان نمونه‌ای کامل از تعادل طعم و اصالت در آشپزی اصفهانی است.

کباب مُشتی (کباب زردک)

کباب مُشتی یا همان کباب زردک، یکی از غذاهای محلی اصفهان است که ظاهرش شاید شبیه کتلت باشد، اما مزه‌اش کاملاً متفاوت است. مواد اصلی این کباب گوشت چرخ‌کرده، زردک (نوعی هویج ایرانی)، آرد نخودچی و ادویه است. پس از سرخ شدن، آن را در شربت شیرین می‌گذارند تا طعم خاصی پیدا کند. این ترکیب شیرین و شور، امضای خاص آشپزی اصفهان است. کباب مُشتی هم غذای اصلی است و هم به‌عنوان میان‌وعده یا پیش‌غذا سرو می‌شود و نشان‌دهنده ذوق خاص مردم اصفهان در تلفیق طعم‌هاست.

کاچی هفت‌دخترون

کاچی هفت‌دخترون یکی از دسرهای سنتی اصفهان است که در مراسم خاص، به‌ویژه برای نذر و نیت پخت می‌شود. نام این دسر از آیینی قدیمی گرفته شده که هفت دختر پاک‌دل با نیت برآورده شدن حاجت آن را می‌پختند. مواد اصلی آن آرد گندم، شکر، روغن حیوانی، زعفران و گلاب است. عطر گلاب و رنگ طلایی زعفران، این کاچی را به یکی از خوش‌طعم‌ترین دسرهای محلی تبدیل کرده است. کاچی هفت‌دخترون علاوه بر طعم، یادآور باورها و فرهنگ کهن مردم اصفهان است.

گوشفیل

گوشفیل از غذاهای سنتی اصفهان

گوشفیل، معروف ترین غذای محلی اصفهان و شیرینی سنتی و پرطرفدار اصفهان است که معمولاً همراه دوغ خنک سرو می‌شود؛ ترکیبی عجیب اما فوق‌العاده محبوب میان اصفهانی‌ها. این شیرینی از آرد، تخم‌مرغ، ماست و زعفران تهیه می‌شود و پس از سرخ شدن در شربت شیرین غوطه‌ور می‌شود. گوشفیل ظاهری شبیه گل دارد و در ایام مذهبی یا جشن‌ها به‌وفور دیده می‌شود. عطر زعفران و بافت ترد آن، این شیرینی را به یکی از نمادهای خوش‌طعم اصفهان تبدیل کرده است.

سوهان

سوهان اصفهان با آن‌که نامش یادآور شهر قم است، در این شهر نیز به‌صورت خاص و خوش‌طعم تهیه می‌شود. سوهان اصفهانی معمولاً نازک‌تر و لطیف‌تر از نوع قم است و با ترکیب جوانه گندم، آرد، کره، زعفران و خلال پسته درست می‌شود. این شیرینی خوش‌عطر اغلب در مناسبت‌های خاص یا به‌عنوان سوغات اصفهان هدیه داده می‌شود. طعم کره و زعفران در سوهان اصفهان تعادلی دلنشین دارد که با هر لقمه، حس اصالت و مهمان‌نوازی این شهر را منتقل می‌کند.

گز

گز معروف ترین غذای محلی اصفهان

گز، بی‌تردید معروف‌ ترین غذای محلی اصفهان (در بخش شیرینی‌ها) است و نامش با این شهر گره خورده است. ماده اصلی گز، انگبین یا گلوکز طبیعی، سفیده تخم‌مرغ، مغز پسته یا بادام و هل است. گز اصفهان قرن‌هاست نماد شیرینی اصیل ایرانی است و در کارگاه‌های سنتی شهر با دقت و مهارت خاصی تولید می‌شود. طعم لطیف و شیرینی ملایم آن باعث شده در سراسر ایران و حتی خارج از کشور طرفدار داشته باشد. گز فقط یک شیرینی نیست، بلکه بخشی از هویت فرهنگی اصفهان است.

آش شوربای سبزی

آش شوربای سبزی از آن غذاهای محلی ساده اما مقوی اصفهان است که در روزهای سرد سال بسیار محبوب است. این آش از ترکیب سبزی‌های معطر، برنج، عدس، پیاز و گاهی گوشت قلقلی تهیه می‌شود. طعم خاص آن از ترکیب سبزی‌های تازه و ادویه‌های سنتی می‌آید. شوربای سبزی معمولاً در خانه‌ها برای وعده شام یا هنگام بیماری پخته می‌شود، چون سبک، مقوی و زودهضم است. این آش نشان می‌دهد که مردم اصفهان چگونه از مواد ساده، غذاهایی سرشار از طعم و انرژی می‌آفرینند.

جمع‌بندی: غذاهای محلی اصفهان، ترکیبی از اصالت و طعم ناب

سفر به اصفهان تنها بازدید از بناهای تاریخی نیست؛ بخش مهمی از لذت سفر در امتحان کردن غذاهای محلی اصفهان نهفته است. از بریانی که به‌عنوان معروف ترین غذای محلی اصفهان شناخته می‌شود گرفته تا خورشت ماست، کشک و بادمجان و یخنی لوبیا، همگی نشان‌دهنده غنای فرهنگی و ذوق آشپزی این شهر هستند.

درنهایت باید گفت که امتحان کردن غذاهای سنتی اصفهان نه‌تنها شکم‌گردی خوشمزه‌ای برای شما رقم می‌زند، بلکه بخشی از میراث فرهنگی نصف جهان را نیز به شما معرفی می‌کند؛ بنابراین اگر به اصفهان سفر کردید، علاوه بر صنایع دستی این شهر حتماً بخشی از زمان خود را به کشف طعم‌های محلی آن اختصاص دهید تا سفری کامل‌تر و خاطره‌انگیزتر داشته باشید.

سؤالات متداول

معروف ترین غذای محلی اصفهان کدام است؟

بدون شک بریانی به‌عنوان معروف ترین غذای محلی اصفهان شناخته می‌شود. این غذای گوشتی اصیل، محبوبیت زیادی در بین مردم محلی و گردشگران دارد.

آیا غذاهای سنتی اصفهان فقط در رستوران‌ها یافت می‌شوند؟

خیر. بسیاری از غذاهای محلی اصفهان مانند کله جوش یا یخنی لوبیا بیشتر در خانه‌ها پخته می‌شوند. با این حال، رستوران‌های سنتی شهر نیز غذاهایی مانند بریانی، خورشت ماست و کشک و بادمجان را به‌خوبی سرو می‌کنند.

کدام غذاهای سنتی اصفهان برای گیاه‌خواران مناسب‌تر است؟

غذاهایی مانند کشک و بادمجان، کله جوش (بدون گوشت) و برخی آش‌های محلی جزو گزینه‌های مناسب برای گیاه‌خواران هستند. این غذاها هم بخشی از غذاهای سنتی اصفهان محسوب می‌شوند و هم طعمی دلپذیر و مقوی دارند.

بیشتر بخوانید:

مطالب مرتبط